Het beloven geanimeerde gesprekken te worden tussen wat nu nog twee aparte groepen zijn. Daar gaat evenwel ooit verandering in komen als het aan Henk Schreurs ligt. De directeur van GGZ Oost Brabant zal het symposium voorzitten en geeft nu alvast zijn kijk op de kwestie.
Wat verwacht u van het symposium?
“Ik zie een toenemende afkeer tegen de zorg op dit moment. Gezeur over wachttijden, wachtlijsten en bezuinigingen. En ook ervaringsdeskundigen die zich afzetten tegen professionals en vice versa. Bij professionals zie ik bijvoorbeeld de angst dat als ervaringsdeskundigen meer ruimte krijgen ze zelf nog meer in de knel komen te zitten, tegen de achtergrond van al die bezuinigingen.”
“Ik zou het leuk vinden als de discussie tussen professionals en ervaringsdeskundigen tijdens het symposium verder gaat. Dat de verbinding tussen de twee groepen wordt versterkt. Dat we door in dialoog te gaan nieuwe ideeën krijgen om mensen beter te kunnen helpen. Want draait het natuurlijk om.”
Ziet u dan een spanning tussen de twee groepen?
“Soms wel. Ik denk dat in Nederland nog spanningen in het moeras zitten die bovengronds moeten komen. Hopelijk worden die tijdens het symposium benoemd. Professionals zien ervaringsdeskundigen bijvoorbeeld toch misschien nog te veel als oud-cliënten in plaats van collega’s.”
“Daarbij zijn wij professionals opgeleid met onze DSM, onze taal en onze etiketten in het achterhoofd. Dat kun je overigens niet zomaar teniet doen. En het heeft ook een functie. Maar professionals kunnen wel constant op hun hoede zijn niet te veel te etiketteren. Verder denk ik dat ervaringsdeskundigen soms vanuit de underdog positie denken. Daar moeten we van af.”
Hoe moet het anders?
“Ik heb in Amerika gezien hoe het anders kan. Daar was totaal geen onderlinge spanning en stond veel meer het belang van de cliënt centraal. Men vroeg zich af: ‘Hoe kunnen we als ervaringsdeskundigen en professionals samenwerken, zodat de cliënt profiteert? Hiërarchie speelde veel minder sterk.”
“In Nederland zijn het echt twee groepen. In Amerika zag ik één team. Ervaringsdeskundigen schakelden professionals in op het moment dat ze nodig waren. Als bijvoorbeeld bepaalde specifieke kennis nodig was. Ze draaiden het met andere woorden om. Eerst de ervaringsdeskundige, daarna de professional. Daarbij opereerde de professional ook als coach van de ervaringsdeskundige.”
Hoe gaat u deze thema’s behandelen tijdens het symposium?
“Ik wil professionals aan woord laten over ervaringsdeskundigheid. Ik wil van ze horen hoe ze tegen het vakgebied aan kijken. Wat zien ze als kwaliteiten en wat zien ze als valkuilen van ervaringsdeskundigen? Hetzelfde ga ik vragen aan de aanwezige ervaringsdeskundigen.”
“Daarna gaan we samen kijken naar elkaars denkbeelden. Is er echt sprake van een verschillende visie? Of is het een verschil van methode? Of zijn het misschien twee vakgebieden die complementair zijn aan elkaar, die we kunnen samenbrengen tot een geheel? Ik denk uiteraard het laatste.”
Wanneer is het symposium voor u geslaagd?
“Wat mij betreft moet uiteindelijk een brug ontstaan. Het moet als één integraal vakgebied worden gezien, waarbij de professional niet alleen de ervaringsdeskundige inschakelt, maar ook andersom. Markieza en RINO Zuid nemen daar nu de eerste stap in door samen te gaan werken, met het symposium als startschot. Ik ben heel benieuwd ze er over vijf jaar voor staan.”