Met de ABC-methodiek leer je hoe je een ABC maakt. Hierbij breng je met collega’s het volgende in kaart:

  • (Actie) observeren van het gedrag
  • (Bewegers) mogelijke oorzaken
  • (Consequenties) gevolgen van het gedrag

Vervolgens stel je met collega’s een haalbaar doel op om het gedrag bij de bewoner te veranderen. En bespreken jullie hoe je dit doel bereikt.

Over het oordeel ‘goed onderbouwd’ Het oordeel ‘goed onderbouwd’ is gegeven door de Erkenningscommissie Ouderenzorg van Vilans. Zij beoordelen regelmatABC zorgt voor goed kijken ig programma’s en aanpakken, ook wel interventies genoemd. ‘Goed onderbouwd’ betekent dat de maker van de interventie duidelijk heeft beschreven dat de interventie waarschijnlijk werkt en waarom dat zo is. In de beschrijving is gebruik gemaakt van wetenschappelijk onderzoek. Meer weten? Lees de beschrijving over de ABC-methodiek in de Databank Interventies.

ABC zorgt voor goed kijken
 Wendy de Ridder is trainer van de ABC-methodiek bij Norschoten. ‘Deze methode maakt dat je heel bewust wordt van je eigen rol bij onbegrepen gedrag. Wat het effect is van hoe je doet en handelt.’ De ABC-methodiek helpt verder om het onbegrepen gedrag goed te beschrijven. Wendy: ‘De actie omschrijf je echt als een scène in een filmpje. Wat zie je? Wat hoor je? Pas als de actie goed is omschreven, kun je verder. Deze stap zorgt ervoor dat je beter zicht krijgt op wat het gedrag precies inhoudt.’

Werkdruk kan bijdragen aan onbegrepen gedrag
 Vaak speelt werkdruk een rol. Zo komt dit onderwerp in de training regelmatig aan de orde. Wendy: ‘Bijvoorbeeld bij een meneer die onrustig gedrag liet zien. Zorgmedewerkers reageerden met: “Er komt straks iemand bij u.” Maar daar werd meneer alleen nog maar onrustiger van.’ Door de ABC werd duidelijk dat het beter werkte om meneer direct even gerust te stellen. Wendy: ‘Dat kostte dan in het begin wat extra tijd, maar leverde daarna juist meer tijd op. En een prettigere manier van werken.’

Bredere blik
 Wat ook goed werkt is dat je de ABC samen met het team invult. Wendy: ‘Dit zorgt voor een bredere blik. Je krijgt meer inzicht over hoe het gedrag tot stand komt. Als individu zie je namelijk maar een klein stukje van alles wat er gebeurt.’ En er is nog een voordeel. Wendy: ‘Je kunt zo leren van elkaar. Als een cliënt bij een andere medewerker geen onbegrepen gedrag laat zien bijvoorbeeld. Dan kun je samen kijken wat die medewerker dan precies anders doet.’

Tips voor het gebruik van ABC
 Wendy: ‘Gebruik de ABC-methode vooral om breder te kijken. Kijk ook naar iemands leven bijvoorbeeld. Hoe was iemand vroeger toen diegene nog thuis woonde?’ Daarnaast is het slim om in te schatten waar je de ABC-methodiek voor gebruikt. Wendy: ‘De ABC-methode werkt vooral goed als je een klein stukje kunt pakken met elkaar waar je samen bij stilstaat. Bijvoorbeeld als een cliënt de hele dag rustig is, maar om 3 uur ’s middags ineens onrustig.’ Wendy: ‘Sommige situaties met onbegrepen gedrag zijn te ingewikkeld. Bijvoorbeeld omdat er meerdere problemen tegelijkertijd spelen. Dan vinden wij de ABC wat minder geschikt. Het werkt dan bijvoorbeeld beter om de GGZ om advies te vragen.’ Als je aan de slag gaat als organisatie met de ABC-methodiek, vraagt dit wel om scholing. Wendy: ‘Het levert veel op, maar vraagt ook wel wat. Zo zijn er 6 modules van 2,5 uur en krijgen de deelnemers ook huiswerkopdrachten tussendoor. Het is belangrijk om er voldoende tijd en ruimte voor vrij te maken als organisatie.’

Interesse in de ABC-methodiek?
 De ABC-methodiek is ontwikkeld door Stichting ABC99. Heeft jouw organisatie interesse? Vraag dan een train-de-trainer ABC-methodiek aan ( rinozuid.nl/aanbod/train-de-trainer-abc-methodiek/20240229/ ). De training is geaccrediteerd voor het Kwaliteitsregister Verzorgenden & Verpleegkundigen. De training is geschikt voor verpleeg- en verzorgingshuizen en kleinschalig-wonen-locaties voor ouderen met dementie. Momenteel ontwikkelt de stichting ook een training voor de thuiszorg.

Heb je binnen jouw (ouderen) organisatie regelmatig te maken met onbegrepen of verward gedrag? En ben je op zoek naar een aanpak die wel werkt? Vraag dan de training ‘Omgaan met onbegrepen gedrag ABC-methodiek aan ( rinozuid.nl/aanbod/omgaan-met-onbegrepen-gedrag-abc-methodiek/20240521/ ).