Van dramatherapie naar didactiek

Na jaren als behandelaar én docent dramatherapie aan de Hogeschool Zuyd, besloot Rik zijn focus volledig op het onderwijs te leggen. ‘Ik ben onderwijswetenschappen gaan studeren en gestopt met het geven van dramatherapie. Toen ik bij RINO Zuid in gesprek raakte, was er net een opdracht binnengehaald bij DJI. Zonder precies te weten waar ik instapte, zei ik: laten we het doen. En dat bleek een schot in de roos.’

Modulair onderwijs binnen een complexe context

Het project: het ontwerpen en uitvoeren van acht flexibele modules voor professionals binnen de somatische en psychologische zorgverlening binnen DJI. Denk aan verpleegkundigen, artsen, POH’s, psychologen en SPV’ers – allemaal werkzaam binnen een complexe setting als het gevangeniswezen, vreemdelingendetentie of jeugdinstellingen.

De uitdaging? ‘Iedere module moet los te volgen zijn, op meerdere momenten per jaar en op verschillende locaties. Dat klinkt simpel, maar dat is onderwijskundig behoorlijk complex,’ legt Rik uit. ‘Je kunt geen inhoudelijke lijn opbouwen zoals in een traditionele opleiding. Je weet niet in welke volgorde iemand modules volgt, of hoeveel tijd ertussen zit.’

Een coproductie pur sang

Wat dit project écht bijzonder maakt, is de intensieve samenwerking tussen DJI en RINO Zuid. Het onderwijs is volledig op maat ontwikkeld, waarbij continu overleg nodig was met zowel DJI als het NIFP. ‘Dat vraagt veel flexibiliteit en wederzijds begrip,’ vertelt Rik. ‘Neem bijvoorbeeld het inschrijfproces: dat verloopt via zowel ons systeem als dat van DJI, omdat we te maken hebben met verschillende administratieve structuren.’

Die nauwe afstemming loopt als een rode draad door het hele project. ‘Je werkt met een grote landelijke organisatie, met eigen processen en planningen. Dan moet je goed begrijpen wat voor hen belangrijk is,’ legt Rik uit.

Een concreet voorbeeld is de manier waarop medewerkers van DJI hun werk plannen. ‘Zij werken vaak met een driemaandelijkse planning. Diensten liggen dus ruim van tevoren vast, wat invloed heeft op wanneer mensen zich kunnen inschrijven. Er is daarom een sterke behoefte aan regie: zelf kunnen kiezen wanneer je tijd hebt voor een training.’

Toch blijft het plannen van scholing een uitdaging. ‘Soms is iemand wel ingepland voor een trainingsdag, maar wordt diezelfde dag plotseling opgeroepen omdat er bijvoorbeeld te veel zieken zijn, of omdat de veiligheid in de gevangenis in gevaar komt. Dan moet je gewoon beschikbaar zijn op de werkvloer,’ zegt Rik. ‘Dat soort situaties zie je trouwens ook in andere sectoren, zoals in ziekenhuizen. In het uitvoeringsproces kunnen dit soort situaties voorkomen en daar moet je dan op inspelen.’

Eerste resultaten en trots

Inmiddels zijn de eerste lesdagen gegeven. De reacties zijn wisselend, maar veelbelovend. ‘Sommige modules vielen direct goed, anderen vragen nog bijstelling. En dat hoort erbij. Onderwijs is geen eindproduct; het is altijd in ontwikkeling.’

Waar Rik het meest trots op is? ‘Dat we het voor elkaar hebben gekregen. Alle modules zijn geaccrediteerd, we draaien, en dat in een tijdsbestek dat op z’n zachtst gezegd ambitieus was. Het is gelukt dankzij een enorme gezamenlijke inspanning van iedereen: collega’s, docenten, en de mensen van het NIFP.’

Vooruitkijken: doorontwikkeling en leren van elkaar

Rik ziet volop kansen voor doorontwikkeling. ‘Het onderwijs moet steeds beter aansluiten op de praktijk. We blijven monitoren, aanpassen en bijschaven. Maar dit project leert ons ook iets anders: hoe belangrijk het is om elkaars taal en werkwijze te leren begrijpen. Alleen dan kun je echt samen iets goeds neerzetten.’

Meer dan je ziet

‘Er zit meer achter het werk bij DJI,’ zegt Rik, refererend aan de bekende campagnezin. ‘Dat geldt net zo goed voor dit onderwijsproject. Achter de schermen gebeurt zoveel meer dan deelnemers zien. En juist daarin zit voor mij de voldoening: weten dat we met onderwijs bijdragen aan beter werk – en uiteindelijk betere zorg – binnen een uitdagende context.’