Autisme werd in het eerst beschreven in 1943 door Leo Kanner en een jaar later beschreef Hans Asperger het naar hem vernoemde syndroom. Dit houdt in dat de oudere populatie (60+) die wij zien in ons werk is opgegroeid in een tijd waarin een dergelijke diagnose niet of nauwelijks gesteld werd. Tot op heden is er weinig bekend over autisme bij ouderen. Op basis van de literatuur wordt de prevalentie van autismespectrumstoornissen (ASS) bij volwassenen en ouderen op ongeveer 1% geschat (Brugha e.a. 2011).
Op dit moment weten we nog niet precies hoe het verouderingsproces bij mensen met ASS zich verhoudt tot het ‘gewone’ verouderingsproces en wat de bijdrage van ASS is op de cognitieve achteruitgang bij ouderen. Veel ouderen zijn opgegroeid in een tijd waarin het leven uit meer vaste patronen bestond. Zo werd structuur geboden vanuit familie, school en werk. Daardoor hebben mensen met ASS geleerd door de jaren heen te compenseren voor hun (functionele) beperkingen, wat zij ook toepassen bij het ouder worden.
Echter, naarmate ze ouder worden blijkt vaak dat deze compensatiemechanismen door veranderende omstandigheden (b.v. afname van hersencellen door het normale verouderingsproces, co-morbiditeit, verhuizing, verlies van partner, enz.) minder goed werken (Spek & Geven 2013). Een deel van de ouderen met ASS komt pas op latere leeftijd in aanraking met de (geestelijke) gezondheidszorg. De redenen van de verwijzing zijn vaak verandering in het gedrag, verdenking op dementie, stemmingsproblemen / depressie of een angststoornis (Spek & Geven 2013). Daarbij wordt de diagnose Autismespectrumstoornis bij ouderen vaak gemist.
Wat kun je verwachten?
Na het volgen van deze module heb je een goed inzicht in de diagnostische kenmerken van ASS en de beschikbare diagnostische instrumenten. Je leert hoe je diagnostiek toepast en krijgt kennis over verschillende behandel- en begeleidingsmogelijkheden. Daarnaast doe je specifieke kennis op over diagnostiek en ondersteuning van ASS op latere leeftijd.
Doelstelling van de cursus
Na de workshop zijn de kenmerken van autismespectrumstoornis bekend en kan de differentiaal diagnose autismespectrumstoornis bij ouderen gehanteerd worden. Daarnaast heb je kennis opgedaan van de diagnostiek en heb je handvatten voor bejegening en behandeling.
De volgende onderwerpen komen in deze module aan bod:
- Diagnostische criteria autismespectrumstoornis volgens DSM 5
- Kenmerken ASS bij ouderen
- Diagnostiek van ASS bij ouderen
- Communicatie en bejegening
Interesse of meer informatie?
Deze module wordt alleen incompany aangeboden. Lijkt de module 'Autisme bij ouderen' je interessant voor jouw organisatie? Stuur dan een e-mail naar nascholing@rinozuid.nl.