Enthousiast, dat is het eerste wat opvalt als je Marjolein spreekt over ACT. ‘Dat komt omdat de methodiek van ACT bij mij als mens past. Ik werk al ruim 20 jaar als psycholoog, maar had steeds het gevoel dat ik iets mistte. De hedendaagse psychologie is heel erg gericht op het vinden van oplossingen. ACT erkent dat sommige zaken niet op te lossen zijn, dat acceptatie daarvan kan zorgen voor een waardevoller leven.
Op wetenschap gefundeerd
ACT is een wetenschappelijk onderbouwde gedragstherapie die mensen helpt om beter om te gaan met de uitdagingen die het leven met zich meebrengt. De basis van ACT is het functionele model in tegenstelling tot wat veel mensen denken, de Hexaflex. De meeste ACT opleidingen worden vanuit dit laatste model gegeven. ‘De afgelopen jaren heb ik steeds meer de transitie gemaakt van het werken met de Hexaflex naar het functionele model,’ geeft Marjolein aan. ‘Aan de hand van de nieuwste inzichten van de Relational Frame Theory is het gelukt de opleiding volledig vanuit deze kennis vorm te geven waardoor een procesgerichte opleiding is ontstaan. De deelnemers maken kennis met alle componenten en bijbehorende oefeningen van ACT. Zo wordt de rugzak van de deelnemer gevuld met interventiemogelijkheden én leert hij of zij ook waarom juist deze interventie gekozen wordt.’
‘Het Hexaflex model is nog steeds een onderdeel van de modules die ik doceer en kan in sommige gevallen een uitstekende interventiemethode zijn. Denk bijvoorbeeld aan een POH-ggz die een cliënt wil begeleiden in hoe je om kan gaan met problemen. Maar met het functionele model werk je specifieker en nauwkeuriger en ga je verder: waar ligt het werkelijke probleem voor deze cliënt? Waarom is dit probleem een probleem voor deze cliënt? Je probeert zoveel mogelijk met de cliënt in het moment te werken en deze niet naar huis te sturen met opdrachten. Als voorbeeld: een cliënt wordt verdrietig tijdens een gesprek, hiermee ga je oefenen: “je bent verdrietig, voel het maar, dat is oké”. Je onderzoekt samen met de cliënt wat hem/haar in de weg staat om stappen te zetten naar een betekenisvol leven.’
Therapeutische relatie essentieel
Cliënten die bij een therapeut komen voor ACT hebben vaak al veel geprobeerd om van hun klachten af te komen. In het begin kan deze therapievorm verwarrend zijn voor de cliënt omdat je als therapeut niet zegt: ik ga dit voor je oplossen! ‘Het gaat veel meer om de cliënt in te laten zien dat wat hij doet om van zijn klachten af te komen de klachten alleen maar verergert. Dit staat haaks op wat we als hedendaagse psycholoog leren en is een lastig onderdeel van de module. Je belangrijkste tool hierbij is de therapeutische relatie. Hier wordt dan ook uitgebreid bij stilgestaan tijdens de module: hoe ben ik als mens en therapeut? Welk effect heeft dat? ‘Je leert heel veel over jezelf.’
Marjolein als docente
‘Ik vind het belangrijk om tijdens de lessen een veilige omgeving te creëren. Zodat deelnemers snel het gevoel hebben dat ze over zichzelf kunnen vertellen. Dat doe ik zelf ook, ik stel me kwetsbaar op. Dat kan ook niet anders als je met het functionele model wilt werken. Wat ik steeds meer leer en ook de deelnemers mee wil geven: ben authentiek, doe niet wat je denkt dat er van je verwacht wordt (door bijvoorbeeld een cliënt, werkgever of zorgverzekeraar), kies zelf en ben je bewust waarom je datgene kiest. Ik kan laten zien welke richting je op kunt, je moet zelf de stappen zetten.’
Kennismakings-, basis- en vervolgmodule
RINO Zuid biedt 3 modules voor ACT aan. In de kennismakingsmodule kijk je of ACT bij jou als persoon past. Na de basismodule weet je hoe je ACT toepast in de praktijk en ga je hiermee aan de slag. Met de vervolgmodule gun je jezelf vooral de tijd en ruimte om steeds meer over ACT te leren en oefen je met zaken waar je in de praktijk tegenaan loopt.
Meer informatie en inschrijven? Ga naar: ACT - RINO Zuid