Behandeling van PTSS met (Imaginaire) exposure- & Imaginaire Rescripting

PTSS is een relatief veelvoorkomende, invaliderende stoornis, die onbehandeld een chronisch beloop kent. Gelukkig zijn er inmiddels meerdere evidence-based behandelingen beschikbaar; de zorgstandaard Psychotrauma en stressorgerelateerde stoornissen (2020) identificeert 4 traumagerichte behandelingen die veelvuldig onderzocht en in meerdere RCT’s en meta-analyses effectief zijn bevonden, en 4 traumagerichte behandelingen die, hoewel minder vaak onderzocht, eveneens ...

PTSS is een relatief veelvoorkomende, invaliderende stoornis, die onbehandeld een chronisch beloop kent. Gelukkig zijn er inmiddels meerdere evidence-based behandelingen beschikbaar; de zorgstandaard Psychotrauma en stressorgerelateerde stoornissen (2020) identificeert 4 traumagerichte behandelingen die veelvuldig onderzocht en in meerdere RCT’s en meta-analyses effectief zijn bevonden, en 4 traumagerichte behandelingen die, hoewel minder vaak onderzocht, eveneens effectief bevonden zijn in RCT’s. De zorgstandaard adviseert met de cliënt uit een van deze 8 traumagerichte behandelingen een keuze te maken, deze na 8-16 weken te evalueren, en indien onvoldoende effectief te switchen naar een van de andere eerstekeus behandelingen. Onderzoek van het Zorginstituut (2020) wees echter uit dat een minderheid van de cliënt met PTSS nu een evidence-based traumagerichte behandeling krijgt.

Deze module heeft als doelstelling jou te trainen in 2 verschillende evidence based traumagerichte behandelingen:

• (Imaginaire) Exposurebehandeling (IE) en
• Imaginaire Rescripting (ImRs)

Hiermee beschik je over de mogelijkheid om met je cliënt met PTSS conform de zorgstandaard een keuze te maken uit verschillende effectieve behandelingen, en bij onvoldoende effect eventueel te switchen. Daarnaast zijn deze CGT technieken ook inzetbaar bij diverse andere klachten.

Het betreft een volledig online, blended module. De kennisoverdracht vindt plaats door videopresentaties en videodemonstraties van de docent, die de literatuur ondersteunen. Je bekijkt deze zelfstandig, op een zelfgekozen moment, voorafgaand aan de synchrone bijeenkomst. Tijdens de synchrone bijeenkomst is er ruimte om vragen te bespreken en wordt vooral intensief met de geleerde technieken geoefend, plenair met een trainingsacteur, en in duo’s op elkaar.

Dag 1 en 2: (Imaginaire) Exposurebehandeling (IE) van PTSS
IE is een wetenschappelijk zeer stevig onderbouwde behandelvorm van PTSS en daarom volgens zowel de Multidisciplinaire Richtlijnen (2013) als de zorgstandaard Psychotrauma en Stressorgerelateerde stoornissen (2020) een eerstekeus behandeling voor PTSS. Bij IE stelt de cliënt zich met hulp van zijn behandelaar bloot aan de herinnering aan het trauma en aan prikkels die ermee geassocieerd zijn, en kan zodoende zijn of haar angstige verwachtingen toetsen. IE is veilig en effectief bevonden bij zeer veel verschillende doelgroepen en comorbide problematiek. Er zijn echter aanwijzingen dat exposurebehandeling weinig aan patiënten met PTSS wordt aangeboden, zelfs niet als andere eerstekeus psychologische behandelingen niet effectief zijn gebleken. Hierbij lijken misvattingen over de effectiviteit en zorgen om de verdraagbaarheid van de behandeling een rol te spelen. Er zijn ook aanwijzingen dat behandelaren die intensief in deze behandelvorm getraind zijn, veel minder belemmeringen zien om de behandeling toe te passen.

In de eerste 2 dagen word je als deelnemer opgeleid en getraind in de technieken van imaginaire exposure en exposure-in-vivo. Je vergaart up-to-date kennis over de leertheoretische achtergronden, de rationale, de indicatiestelling, effectiviteit, veiligheid en optimale toepassing van deze behandeling van PTSS. Óók bij mensen met vroegkinderlijk trauma, complexe problematiek en veel comorbiditeit. Je krijgt inzicht in je eigen angsten met betrekking tot IE, zult zelf ondervinden hoe het is om je imaginair bloot te stellen aan een emotioneel beladen herinnering, en traint de technieken met een trainingsacteur, waarbij je zult leren hoe je door kunt pakken.

Dag 3 en 4: Imaginaire Rescripting (ImRs) als behandeling van PTSS
In de volgende 2 dagen word je opgeleid en getraind in de technieken van ImRs. ImRs is, hoewel minder vaak onderzocht, eveneens effectief bevonden in RCT’s, en is daarom volgens de zorgstandaard Psychotrauma en Stressorgerelateerde stoornissen (2020) een eerstekeus behandeling voor PTSS. ImRs leent zich in het bijzonder goed voor PTSS-klachten, ontstaan in de (vroege) kindertijd. Bij ImRs ligt de focus naast het behandelen van de angst gerelateerde klachten ook op de betekenis die het getraumatiseerde kind aan de traumatische gebeurtenissen heeft gegeven. Door de betekenis in de rescripting te corrigeren, is deze behandeling ook effectief bij het verminderen van gevoelens van schuld, schaamte en boosheid die geassocieerd werden met deze gebeurtenis.

Je vergaart in deze 2 dagen up-to-date kennis over de leertheoretische achtergronden, de rationale, de indicatiestelling, effectiviteit, veiligheid en optimale toepassing van ImRs bij PTSS. Ook nu zal je zelf ondervinden hoe het is om een emotioneel beladen herinnering met deze techniek te bewerken en hoe waardevol het kan zijn als nare herinneringen een andere betekenis kunnen krijgen. Je gaat met behulp van een trainingsacteur de technieken en veelvoorkomende uitdagingen die je als therapeut tijdens ImRs tegen kan komen.

Dag 5
Na de 4 cursusdagen oefen je de IE en ImRs technieken in jouw eigen praktijk, waarvan je een opname maakt. Op dag 5 neem je deel aan een supervisiebijeenkomst IE en aan een supervisiebijeenkomst ImRs, waarin feedback wordt gegeven op je casuspresentatie en videomateriaal, en resterende vragen zullen worden beantwoord.